Marc De Bel schreef jarenlang ongemerkt in Afrikaans

KRUISHOUTEM – Marc De Bel heeft jarenlang de kluit belazerd. Terwijl zijn lezertjes dachten dat de boeken van de populaire Vlaamse jeugdauteur een opstapje waren naar de Nederlandstalige belletrie, pende de auteur van titels als De Boeboeks, Soezie Boebie en De Pimpelmoes zijn oeuvre ongemerkt vol in het Afrikaans.

De hele zaak kwam aan het licht toen de uitgeverij van Marc De Bel onlangs liet weten dat enkele van zijn boeken in het Afrikaans zouden worden vertaald. Een alerte Tom Lanoye, die jaarlijks enkele maanden in Zuid-Afrika doorbrengt, merkte op dat Marc De Bel daar in de boekhandel al vanaf het begin van zijn carrière gewoon tussen de stapels Afrikaanse jeugdliteratuur lag.

“Werken als Blinker en het Bag Bag-juweel of Blinker en de bakfietsbioscoop vielen geenszins op tussen Afrikaanse meesterwerken als Buks en die Stropersbende, Buks en die Dinamietramp, Buks en die Goudsoekers, Buks en die Runderpes of Buks en die geheim van Zimbabwe, alle van John Coetzee”, doceert Lanoye. “Sterker nog, De Zweefbollen van professor Otomoto gáát gewoon over een Zuid-Afrikaan, namelijk over de chemicus die halverwege de jaren zeventig de XTC-pil heeft uitgevonden. Ik ben dus heel verbaasd dat die hele literaire zwendel nooit iemand is opgevallen. Misschien omdat knetterkwabmachines en wensautomaten hier gewoon deel uitmaken van het dagelijks leven”, gokt de Vlaamse bestsellerauteur.

Spikkelspuitvis

Nu de grootschalige taalfraude aan de oppervlakte is gekomen, voelt vooral het lager onderwijs zich bekocht. “Jarenlang hebben wij boeken als Piepel Ziek, Tonus en Troet en Hip hip Haboe, een taart voor moe! op de literatuurlijst van onze lessen Begrijpend Lezen in de lagere school gezet”, fulmineert Mieke Van Hecke van de katholieke onderwijskoepel. “Wij hielden woorden als ‘beha-boomhut’, ‘assepoep’ en ‘bultgriezel’ gewoon voor ongevaarlijk, associatief geneuzel van een creatieve, kinderlijke geest. Blijkt nu dat hij onze jeugd jarenlang vergiftigd heeft met dat verderfelijk, Afrikaans gezwam. Geen wonder dat die arme kinderen kop noch staart kregen aan Grasgroentje en de zeven purken of Het pimpelpaarse polderspook. En what the fuck is eigenlijk een ‘spikkelspuitvis’?”, besluit Van Hecke.

Marc De Bel zelf reageert laconiek, zij het enigszins onverstaanbaar op de aantijgingen. “Ek skryf al jare in my moedertaal. Ek kan daar ook nie aan doen nie dat my Cruyshoutems Afrikaans blyk te wees. En as jy my nou wil verskoning vra, ek moet terug an die wensautomaat, daar, (wijst) onder in die mielies, bij die groen doringboom.”